Wiwat Sejm, wiwat Naród, wiwat wszystkie Stany! – napisał Adam Mickiewicz w epopei narodowej Pan Tadeusz.
Co skłoniło wieszcza do wyrażenia takiego entuzjazmu i radości? Co wydarzyło się 3 maja 1791 roku, że do dziś świętujemy ten dzień?
To rocznica uchwalenia przez Sejm Wielki Ustawy Rządowej, zwanej Konstytucją 3 Maja. Konstytucja była próbą ratowania upadającej Rzeczpospolitej. Edmund Burke, irlandzki XVIII wieczny konserwatywny myśliciel i mąż stanu, nazwał ją najszlachetniejszym dobrem, otrzymanym kiedykolwiek przez jakikolwiek naród.
Zgoda Sejmu to sprawiła
Że nam wolność przywróciła
Wiwat! Krzyczcie wszystkie stany
Niechaj żyje Król kochany! – głoszą słowa Poloneza Trzeciego Maja, piosenki powstałej już w 1791 roku. Podkreślają one rolę króla Stanisława Augusta Poniatowskiego w tworzeniu ustawy.
Konstytucję uchwalono przez aklamację na Zamku Królewskim w Warszawie, gdy większość posłów opozycji przeciwnej jakimkolwiek zmianom nie wróciła jeszcze z przerwy wielkanocnej.
Ustawa Rządowa obowiązywała jedynie przez rok: od maja 1791 do maja 1792. Jej przeciwnicy zawiązali konfederację targowicką i zdelegalizowali Ustawę Rządową. Wojna w jej obronie w 1792 r. zakończyła się klęską Rzeczypospolitej.
3 maja – rocznica uchwalenia Konstytucji – to jedno z ważniejszych polskich świąt narodowych. Przez lata zaborów, ale także po odzyskaniu niepodległości data ta stała się symbolem walki Polaków o odzyskanie suwerenności i niezawisłości państwa.
Z okazji 234. rocznicy uchwalenia Konstytucji 3 maja zapraszamy do zapoznania się z prezentacją i do obejrzenia filmu Konstytucja 3 maja – historia prosto z Zamku